Afscheidsspeech van Leo van Sister Voorzitter Verzekerdenraad De Friesland

Op de foto: Leo van Sister

Beste collega’s, beste mensen van De Friesland en van Zilveren Kruis,

Nu bij mijn afscheid kijk ik graag even terug naar 9 jaar Verzekerdenraad.

Aangezien ik vroeger 12 jaar met veel plezier in Franeker heb gewoond en werkte bij wat nu Friesland Campina heet, ben ik mij daar meteen bij De Friesland gaan verzekeren met mijn gezin.

En omdat De Friesland ons altijd prima is bevallen zijn wij daar inmiddels alweer ruim 35 jaar verzekerd, ondanks dat wij inmiddels in stroopwafel- en kaasstad Gouda wonen.

Verzekerden en patiënten beter betrekken

Eind 2016 trad ik toe tot de Verzekerdenraad, met de motivatie dat verzekerden het volste recht hebben om inzicht te hebben in het belangrijke werk van een zorgverzekeraar. En om actief mee te adviseren over zorgverzekeringen. De wettelijke regeling 'inspraak verzekerden', welke door de overheid is ingesteld, is dan ook een goed fundament.

Van zorgverzekeraars wordt verwacht dat ze namens hun verzekerden betaalbare, toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige zorg inkopen. Zo ziet de Raad voor de Volksgezondheidruimte voor zorgverzekeraars om verzekerden en patiënten beter te betrekken bij het beleid, en in het bijzonder bij de zorginkoop. 

Kort na mijn toetreding was er al snel turbulentie in het noorden. Onze zusterorganisatie FBTO vertrok uit Leeuwarden en trok bij Zilveren Kruis in. Dit had ook meteen gevolgen voor onze raad omdat de al benoemde nieuwe voorzitter van FBTO kwam. Er moest dus snel alsnog een nieuwe voorzitter uit onze eigen raad komen.

Ik zat zelf amper een jaar in de raad en was net een beetje wegwijs. Toen echter de toenmalige directeur, samen met mijn voorgangster, mij vroegen om kandidaat-voorzitter te worden, heb ik mij beschikbaar gesteld en werd daarna met instemming van de raad voorzitter.

In het begin moest ik wel daaraan wennen, temeer daar ik zelf veel interesse in de zorg heb, getrouwd ben met een vrouw die lang in de zorg werkte en als strategie-adviseur graag een discussie aanslinger en daar actief aan wil meedoen. En dat laatste is niet zozeer aan de voorzitter, is mij duidelijk gemaakt.

De Verzekerdenraad van De Friesland

In die negen jaar heb ik met drie directeuren, allen mannen (!), van doen gehad. En hoewel de karakters verschillend waren heb ik, en ik meen onze raad, met alle drie goed kunnen samenwerken.

Tijdens de transitie van FBTO en de discussies rondom de toekomst van De Friesland als merk en organisatie, hebben we veelvuldig contact gehad en ook met de OR. Het resultaat was dat de toekomst van De Friesland, begrijpelijk met zo’n 600.000 hele loyale klanten, voor zeer lange tijd zeker werd gesteld door moederbedrijf Achmea. Wat erg belangrijk was en is voor onze raad en onze verzekerden.

Wat over tijd ten goede veranderde, is dat we met onze bijeenkomsten transformeerden van vrij monologe vergaderingen naar bijeenkomsten met meer discussies over het werk van De Friesland en de zo complexe zorgsector.

Verder werd ingevoerd dat we jaarlijks als raad tenminste 1 werkbezoek in de zorgsector hebben en in het najaar een door de raad aangegeven themasessie met specialisten hebben.

Ik kan wel zeggen dat alle raadsleden in die jaren betrokken waren bij de bijeenkomsten en in toenemende mate ook actieve inbreng hadden bij die bijeenkomsten. Daarbij is het prettig dat er altijd een groot deel van de leden werkzaam is in de zorg.

Ook het samen met de Verzekerdenraad van Zilveren Kruis optrekken bij het jaarlijkse proces van zorginkoop, is een zeer gewenste en positieve ontwikkeling en wordt prima begeleid door de professionals van Zilveren Kruis.

Blik op de toekomst

De maatschappelijke relevantie van zorg en de zorgwereld is groot, vrijwel iedereen heeft er vroeg of laat mee te maken. 

Zoals een recent artikel in het Financieel Dagblad (Eurostat) aangaf, worden mannen inmiddels 80,2 jaar oud en vrouwen 83,1 jaar oud. Doch vrouwen hebben daarvan bijna 27 jaar lang minder gezonde jaren, dankzij meer lichamelijke beperkingen of psychische problemen; tegen mannen een kleine 20 jaar.

De kwaliteit van zorg is nog altijd hoog, maar staat onder druk door de enorme toename van de zorgvraag; terwijl mensen en middelen in de zorg niet evenredig meegroeien. We willen allemaal goede zorg ook in de toekomst, maar willen we er ook de prijs voor betalen? 

Ik heb mijn twijfels ook. Omdat iedere keer als ik mensen vraag hoeveel zorgkosten een gemiddelde Nederlander jaarlijks kost, men vrijwel nooit in de buurt van de juiste cijfers komt. Want 110 miljard met 18 miljoen mensen is zo’n 6.100 euro per jaar!

Verder zijn efficiëntie en digitalisering zijn zeer belangrijke fundamenten om onze zorg toegankelijk te houden.

We worden steeds ouder en leven langer door steeds wat betere leef- en eetgewoonten, maar laten we niet vergeten dat als je langer leeft, je ook in volume vaker ziek bent en dus meer zorgbehoevend.

Onlangs nog voorspelde het RIVM dat we in 2050 maar liefst 12 miljoen mensen met een chronische ziekte hebben; mede als gevolg van de vergrijzing en onze leefstijl.

Ook hoop ik dat het de partijen binnen het Integraal Zorgakkoord IZA lukt om de zo belangrijke zorg inderdaad toekomstbestendig te maken voor eenieder. En daarnaast dat de zorgsector ook echt veel aantrekkelijker wordt gemaakt om er te gaan werken. Dat is hard nodig. Laten we vooral niet vergeten dat het mensenwerk is.

Ik zie de leden van de Verzekerdenraad dan ook meer als klantcommissaris en dat is goed voor de klanten, maar zeker ook goed voor de organisatie De Friesland zelf; daar de raad een direct aanspreekbaar prima klankbord is.

Ik wens mijn intussen oude en ook de net aangetreden nieuwe collega’s en mijn opvolger van de raad heel veel succes en interactie. En wens hun samen met alle mensen van De Friesland een mooie toekomst met veel nabuurschap in zorg en samenleving. 

En blijf gezond!