Waarom het nu tijd is om te verduursamen
Een onhoudbare ontwikkeling
Het is een cijfer waar ik, opnieuw, van schrok. Zeker in de wetenschap dat één op de zes Nederlanders al in de zorg werkt - en er dit jaar al een tekort van 43.000 werknemers dreigt. ‘Goed voor de werkgelegenheid, toch?’ hoorde ik laatst iemand zeggen. Maar, als één op de vier in de zorg nodig is, wie staat er straks voor de klas, wie bouwt onze wegen? En hoe gaan wij dit met elkaar betalen?
Voorkomen dat de zorg omvalt
Heel eerlijk, van deze cijfers lig ik weleens wakker. Als vader: krijgen mijn kinderen straks nog wel de zorg die zij nodig hebben? Maar ook als directeur van een zorgverzekeraar. Want, hoe gaan wij voorkomen dat de zorg omvalt? Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat u en jij, onze kinderen en kleinkinderen ook over twintig jaar verzekerd zijn van goede zorg dichtbij?
Grote gezondheidsverschillen
Natuurlijk, het bewustzijn groeit dat investeren in gezondheid de sleutel is. Maar, dit wordt geen gemakkelijke reis. Om er maar een paar cijfers bij te pakken: het aantal jongvolwassenen met overgewicht groeide vorig jaar naar 25%; 1,3 miljoen Nederlanders ervaarde het afgelopen jaar burn-outklachten. Nederland kent inmiddels 1,1 miljoen mensen met Diabetes type 2. En de gezondheidsverschillen groeien. Wie laag is opgeleid en een laag inkomen heeft, leeft gemiddeld 5 jaar korter én 15 jaar in minder goede gezondheid.
Ziek zijn is geen keuze, leefstijl vaak wel
Het grote verschil maken wij zelf
Er is op allerlei terreinen dus nog ontzettend veel te winnen. Nieuwe technologie en het slimmer organiseren van zorg gaan ons hierbij helpen. Maar, het grote verschil maken wij zélf. Immers, ziek zijn is geen keuze, leefstijl vaak wel. Wie nu goed zorgt voor lichaam en geest is later beter beschermd tegen ziektes en heeft grotere kans om in goede gezondheid oud te worden.
Ongezonde keuzes liggen op de loer
Dit is natuurlijk makkelijk gezegd. Want, samen bouwen aan gezondheid is geen kwestie van even op de reset-knop drukken. Zeker niet in een samenleving waarin ongezonde keuzes continu op de loer liggen. Waarin ongezond gedrag goedkoper en makkelijker is dan gezond gedrag. Waarin niet iedereen over dezelfde toegang of middelen beschikt; waarin veel mensen niet weten, of zich niet bewust zijn, wat gezond en ongezond is.
Wij kunnen en moeten nog meer doen
Als zorgverzekeraar voelen wij de verantwoordelijkheid om hierin een verschil te maken. Ook omdat ‘goede gezondheid en welzijn’ én ‘verminderen van ongelijkheid’ tot de 17 ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties horen. Daar werken wij bij De Friesland – met vallen en opstaan – aan. De Friese preventieaanpak , het Integraal Zorgakkoord en ons vitaliteitsprogramma Samen Fitter zijn daar voorbeelden van. Maar ook wij kunnen én moeten nog meer doen.
Goede zorg voor onszelf én volgende generaties
Dit doen wij niet door met het vingertje te wijzen, wél door zelf stappen te blijven zetten. Bijvoorbeeld door volop in duurzamere zorg te investeren. En nee, dit gaat niet persé over zonnepanelen, afvalvermindering en CO2-reductie (hoewel die ook belangrijk zijn). Wel over sociale duurzaamheid: de zorg van vandaag goed én toegankelijk houden, zonder volgende generaties tekort te doen.
Een kleinere voetafdruk
Net als bij de ecologische voetafdruk, maken onze keuzes in zorg en gezondheid een voetafdruk. Ook voor deze afdruk geldt: hoe kleiner, hoe beter. Willen wij de zorg voor onze kinderen en kleinkinderen toegankelijk en goed houden? Dan zullen we onze voetafdruk moeten verkleinen. Dit begint bij de bewustwording dat het nodig is om aan een gezondere samenleving te bouwen. En dat er geen tijd te verliezen is.
Ik geloof dat wij dit kunnen. Maar, hiervoor moeten wij wel samen aan de bak. U, jij en ik; overheid, zorgaanbieders, onderwijs, bedrijfsleven, sportverenigingen. Vandaar ook de spelfout in de titel van deze column: een hele bewuste. Want, verduurzamen is een kwestie van sámen de schouders eronder zetten.
Ik nodig je daarom van harte uit: verduursamen, doe je mee?
Cid