Lina fietst met ouderen

Speciale fietsriksja

‘Goedemorgen, heeft u zin in een fietstochtje?’ Het is een mooie zomerse dag. Lina Pol is met haar riksja naar een kleinschalig woonzorgcentrum in Leeuwarden gereden, klaar voor een ritje met één van de bewoners. Lina is vrijwilliger bij Fietsen Alle Jaren, een stichting die zich inzet voor “een leven lang de wind door je haar”. Vrijwilligers van de stichting gaan op pad met mensen die, om wat voor reden dan ook, zelf niet meer kunnen fietsen. Dat doen ze in elektrisch aangedreven riksja’s, speciale fietsen met plaats voor twee passagiers.

Dol op fietsen

Lina meldde zich zes jaar geleden aan als vrijwilliger. Ze was gestopt met werken, maar wilde wel iets blijven doen voor de maatschappij. Fietsen Alle Jaren bleek precies bij haar te passen: ‘Ik ben altijd al gek op fietsen geweest. Tot enkele jaren geleden had ik een racefiets. Ik heb de Elfstedentocht gefietst, de Amstel Gold Race… gewoon recreatief hoor. Lekker toeren met een clubje.’ Bovendien wist Lina dat ze affiniteit heeft met mensen met dementie. ‘Daar kwam ik in mijn werk regelmatig mee in contact. Hartstikke leuk vond ik dat altijd, echt waar. Als vrijwilliger bij Fietsen Alle Jaren kan ik die twee dingen combineren.’

Iedereen mag mee

En dus rijdt Lina alweer een paar jaar met de riksja door de straten van Leeuwarden. Wel alleen in de zomermaanden, ‘anders is het veel te koud voor degene die meerijdt’. Meestal gaat de vrijwilligster op pad met bewoners van het kleinschalige woonzorgcentrum. ‘Dat zijn allemaal mensen met dementie. Maar ook mensen die geen dementie hebben, mogen met ons mee, hoor. Mensen die bijvoorbeeld door een fysieke beperking niet meer zelf kunnen fietsen, of die dat niet meer durven, zijn van harte welkom.’

IJsje halen

Een tochtje met de riksja duurt een uurtje, soms anderhalf. ‘Soms fietsen we lekker door de stad, soms zoeken we de rust van de polder op. Ik fiets altijd op een rustig tempo, zodat mijn passagier alle tijd heeft om lekker om zich heen te kijken. Onderweg halen we weleens een ijsje, of we drinken een kopje koffie. Het is maar net waar iemand zin in heeft. De duur van de tocht staat ook niet vast: is iemand er klaar mee, dan gaan we gewoon terug naar huis. Geen probleem.’

Acht keer hetzelfde verhaal

Is ze op pad met iemand met dementie, dan zoekt Lina naar aanknopingspunten die een herinnering kunnen oproepen: ‘Met iemand die altijd erg gelovig is geweest, fiets ik langs de kerk. Heeft iemand een hondje gehad? Dan spreek ik een toevallige voorbijganger met een hondje aan, zodat we even bij het beestje stil kunnen staan.’ Bovendien probeert ze zoveel mogelijk mee te gaan in de belevingswereld van haar bijrijder: ‘Als iemand me acht keer hetzelfde verhaal vertelt, reageer ik acht keer met evenveel enthousiasme. En denkt iemand dat we in Harlingen zijn, terwijl we door Leeuwarden fietsen? Dan ga ik daar echt niet tegenin.’

Spontaan zingen

De meeste mensen die met haar meerijden, doen dat met een brede lach op hun gezicht, vertelt Lina. ‘Ze genieten er echt van, dat is geweldig om te zien. Sommigen roepen “O, wat is dit leuk!” en “Wat geweldig!”, anderen blijven je maar bedanken. Weer anderen beginnen spontaan te zingen. Voor ons is het heel vanzelfsprekend om op de fiets te stappen. Maar voor deze mensen is het een bijzondere gebeurtenis. Een uitje. Zo’n fietstocht kan het verschil maken in iemands dag.’

Buiten genieten

Niet alleen de bijrijders, ook de vrijwilligster zelf geniet van de fietstochten. ‘Fietsen Alle Jaren past gewoon heel goed bij me. Na een ritje met de riksja ben ik altijd vrolijk.’ Of ze zichzelf als stille held ziet? ‘Nee joh, ik ben geen held. Ik doe dit omdat ik iets wil betekenen voor een ander, op een manier die ik zelf ook leuk vind. Met de riksja ben ik lekker buiten, onder de mensen, en krijg er nog een schat aan dankbaarheid voor terug ook. Mooier kan niet, toch?’