Ton en Andrea wandelen door de sfeervolle straten van Leeuwarden

Sociaal bewogen

Hoe fraai de stadswandeling ook is, eenmaal in gesprek hebben Andrea en Ton vooral oog en oor voor elkaar. Dat krijg je als een brandweervrouw met zorghart op pad gaat met een oud-leraar die nog steeds jongvolwassenen begeleidt. Twee sociaal bewogen mensen die graag klaarstaan voor anderen: dan raak je niet uitgepraat. Ton loopt rustig, praat kalm en neemt de tijd om te luisteren. Andrea is een energieke dame die vol enthousiasme vertelt én vragen stelt. Samen vinden ze een goed wandeltempo.

Lopen maakt open

Ze ontdekken al snel dat ze gevoel voor humor en zelfspot delen. En lopen maakt open, zo blijkt tijdens de stadswandeling. Tussen de historische gevels kaatst het gesprek tussen Ton en Andrea gelijkwaardig over en weer, waarin flarden van hun levens worden besproken. Van (klein)kinderen en werk tot het omgaan met ouder worden en er zijn voor mensen die tegenslag op hun pad treffen. De bezienswaardigheden onderweg vormen een mooi decor voor deze levendige ontmoeting.

Van mavo naar hbo

Als Andrea ontdekt dat haar wandelmaatje leraar Duits was – Ton is inmiddels gepensioneerd – komen de herinneringen aan haar middelbare schooltijd meteen boven. ‘In die tijd gedroeg ik me niet echt voorbeeldig’, bekent ze. ‘Ik kon prima leren, maar vond dat er leukere dingen te doen waren. Ik zakte terug van het vwo via de havo naar de mavo. Het is allemaal goed gekomen hoor. Na het mbo ging ik werken in de zorg, waar ik doorgroeide tot leidinggevende.’ Ze werkt nu als locatiemanager in de zorg en rondde een aantal jaren terug de hbo-opleiding Verpleegkunde af. ‘Toen ik geslaagd bleek, zei mijn vader trots: zie je wel dat je het kunt?’

Brandweervrouw

Trots was haar vader trouwens al, vertelt Andrea terwijl ze even stilstaan bij de Grote of Jacobijnerkerk, het oudste monument van Leeuwarden. ‘Zeker toen ik in zijn voetsporen trad bij de brandweer.’ Ze is naast haar betaalde baan al zo’n vijftien jaar manschap en bevelvoerder bij de vrijwillige brandweer in Stiens. Ton: ‘Misschien een seksistische vraag, maar is het niet heel zwaar om als vrouw brandweerwerk te doen?’ Andrea lacht: ‘Een realistische vraag hoor. Het is inderdaad zwaar werk en meestal zijn mannen daar fysiek beter op toegerust. Toch sta ik mijn mannetje.’

Jezelf kwetsbaar opstellen

Ton is onder de indruk van Andrea’s ervaringen in het veld. Hij ziet zichzelf niet op een ladder bij een brandend huis staan. ‘Klein van stuk en hoogtevrees, dat wordt niks’, grijnst hij. ‘Maar serieus: je krijgt als brandweervrouw met heftige incidenten te maken. Hoe ga jij daarmee om?’ Andrea vat het samen als praten, praten en nog eens praten. ‘Alles wat impact heeft, moet er ook weer uit. Je moet het erover hebben met elkaar. Met zo’n stoer beroep gaat praten niet vanzelf. Een ander helpen is makkelijker dan jezelf kwetsbaar opstellen. Dat heb ik ook moeten leren. Best confronterend soms, maar openheid maakt dat ik mijn werk bij de brandweer én in de zorg beter doe.’

Een luisterend oor

Terwijl ze door sfeervolle straatjes slenteren, vertelt Ton dat ook hij regelmatig verhalen met impact krijgt te verwerken. ‘Ik ben vrijwilliger bij Fier Fryslân, dat slachtoffers opvangt van loverboys, mensenhandel en andere vormen van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Bij dit centrum begeleid ik zo’n twintig uur per week buitenlandse cliënten bij het leren van de Nederlandse taal en andere vakken. Ze komen overal vandaan, van Oeganda tot Syrië. Vaak hebben ze al ontstellend veel meegemaakt. Soms delen ze er iets over en daar maak ik graag ruimte voor. In het onderwijs was ik al vertrouwenspersoon. Het hoort blijkbaar bij me om een luisterend oor te bieden als het nodig is.’

Leren over culturen

Andrea vraagt of het vrijwilligerswerk bij Fier hemzelf ook iets brengt. Ton: ‘Jazeker, het draagt bij aan mijn eigen ontwikkeling. Terwijl ik deze jonge vrouwen help om Nederlands te leren, poets ik intussen mijn Engels en Frans op. Ook leer ik over hun culturen. Zo communiceren we steeds beter met elkaar en bouw je een band op. Het mooiste is dat ik hun zelfvertrouwen zie groeien. Hoe moeizaam het soms ook gaat, met geduld en oefenen komen we altijd verder. Dat is ook waarom ik zo graag als leraar werkte: jonge mensen zien ontwikkelen en opbloeien. Fijn dat ik daar nog steeds iets in kan betekenen.’

Genieten zolang het kan

In het stadspark de Prinsentuin praat het duo nog even door over veranderende levensfases. ‘Mijn kinderen gaan bijna het huis uit. Terwijl ik er nog zo van geniet dat het bij ons thuis heel levendig is’, zegt Andrea. Ton heeft die fase al beleefd. ‘Ik ben opa van vijf kleinkinderen. Gevoelsmatig ben ik nog niet oud, fysiek merk ik wel verschil. Als mijn kickboksende zoon met me oefent, kan ik echt geen gekke dingen meer doen.’ Andrea weet door haar werk in de zorg hoe kwetsbaar het leven op hogere leeftijd kan worden. ‘Daarom is het zo belangrijk om te genieten zolang het kan.’

Iets betekenen voor een ander

Ton: ‘Deze wandeling nodigt uit tot verdere sightseeing in hartje Leeuwarden. Maar nu vond ik jouw verhalen nog leuker, Andrea. Dank je wel dat je meedeed. Het was me een waar genoegen zo’n inspirerende brandweervrouw te treffen.’ Dat gevoel blijkt wederzijds. ‘Ton, ik word blij van mensen zoals jij, die iets betekenen voor een ander. Daar kunnen we met elkaar een samenleving op bouwen.’